Pirolo(-di-flour-verdasso)
Pyrola chlorantha
Ericaceae
Nom en français : Pirole à fleurs verdâtres.
Descripcioun :Aquelo pirolo trachis souto li pin, li sapiniero e li faiard de mountagno. Li fueio, basalo, soun quàsi roundo e entiero em'un long pecou, rèston dóu tèms de l'ivèr. Fai gaire de flour, de 2 à 6) verdasso o blancasso, de cop que i'a un pau jauno. L'estile èi torse en S, e au contro de Pyrola rotundifolia, soun "calice" èi mens de dous cop pu long que larg (fotò). Coumpara emé li pirolo di gènre Orthilia e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrola
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 0,8 à 1,2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Faio
- Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pyrola chlorantha Swartz, 1810
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753